Odbijanje/refleksija i prelamanje/refrakcija talasa
Pojava odbijanja bez obzira da li se radi o mehaničkim ili elektromagnetnim talasima, javlja se na granici dvije različite sredine u slučaju kada sredina, na koju nailazi talas, ne može da prenosi oscilacije.
Posmatramo dio ravnog talasa koji pada na graničnu površinu MM' dviju sredina. Radi jednostavnosti možemo uzeti ivične zrake 1 i 2 koje ograničavaju ravni talas. Neka posmatrani zraci grade s normalnom N ugao α1. Talas je u jednom trenutku stigao, jednim krajem svog talasnog fronta AB na graničnu površinu u tačku A, a drugim u tačku B.
Po Huygensovom principu, čestica A postaje izvor novih elementarnih talasa. Kako talas ne može da pređe u drugu sredinu, reflektuje se i vraća u istu sredinu u vidu sfernog talasa. Drugim dijelom ravni tals se još uvijek kreće prema graničnoj površini i dok iz tačke B stigne do granične površine u tačku C, iz tačke A prostire se kružni talas radijusa AD. Pravac prostiranja reflektovanog talasa AD sa normalom, zaklapa ugao α2. Rastojanja AD i BC su jednaka. Povezivanjem talasnih frontova reflektovanih talasa svih čestica na graničnoj površini između A i C, dobit ćemo talasni front DC reflektovanog talasa. Sa slike se vidi da su trouglovi ABC i ADC podudarni, odakle proističe da su uglovi kod tačke C i kod tačke A jednaki: 90o- α1=90o-α2, odakle slijedi da je:
α1=α2
Dakle, zakon odbijanja glasi: Upadni ugao α1 jednak je odbojnom uglu α2, a upadni zrak,normala i odbojni zrak leže u istoj ravni.
Do prelamanja talasa dolazi pri prelasku talasa iz jedne dredine u drugu u slučaju kada sredina na koju nailazi može da prenosi oscilacije.
Uzet ćemo da su sredine izotropne,tj.da su brzine u svim pravcima jednake. Neka ravni talas, sa svojim ivičnim zracima 1 i 2, pada na graničnu površinu MM', pod uglom α, u odnosu na normalu N. Uzet ćemo da je brzina u prvoj sredini c1 veća od brzine u drugoj sredini c2 : c1>c2. U datom trenutku talas je jednim dijelom svog talasnog fronta AB,stigao na graničnu površinu, dok se drugim dijelom našao u tački B. Dok talas pređe put s1 od tačke B od tačke C na graničnoj površini, krećući se brzinom c1 ,dotle će iz tačke A da se prošiti kružni talas radijusa AD=s2 krećući se brzinom c2. Kako su obje sredine brzine konstantne, pređeni putevi se mogu naći po izrazu za put kod jednolikog kretanja:
BC=s1=c1t ; AD=s2=c2t
odakle je očigledno: s1>s2, jer je c1>c2
Talasni front u trenutku kad je talas potpuno prešao u donju sredinu, dobili smo spajanjem frontova elementarnih talasa svd A do C na graničnoj površini. Sa slike se vidi da su talasi 1i 2 u donjoj sredini promijenili pravac na graničnoj površini, te sada sa normalom grade ugao β . U trouglu ABC ugao kod A je također α. U trouglu ACD, iz istog razloga, ugao kod C je β.
Iz trougla ABC: sin α =BC/AC ; BC=s1=c1t
Iz tougla ACD: sin β =AD/AC ; AD=s2=c2t
Nađimo odnos: sin α /sin β =c1t/c2t ; sin α /sin β =c1/c2
Zakon prelamanja, dakle, glasi : Odnos sinusa upadnog i prelomnog ugla, jednak je odnosu brzina u te dvije sredine, a upadni zrak, normala i prelomni zrak leže u istoj ravni.